Holland-promotors: Stavoren en Bolsward zijn geen Hanzesteden

STAVOREN (NL) – Een hanze of hanza (‘groep’, ‘schare’ of ‘gevolg’ van het Oudhoogduits ‘Hansa’) was een samenwerkingsverband van handelaren en steden tijdens de Middeleeuwen. Door samenwerking probeerden ze hun handel te beschermen en uit te breiden. Vanaf de twaalfde eeuw ontstonden rond de Noord- en Oostzee verschillende samenwerkingsverbanden van Duitse kooplieden. Ook Friesland onderhield connecties met hen, maar die leggen in de ogen van de Nederlandse Hanzestedenclub en toerismebureau NBTC blijkbaar geen gewicht in de schaal. En de Friezen lijken zich er ook helemaal niet meer druk om te maken, want aan de website www.friesehanzesteden.nl van de Stichting De Friese Hanzesteden van Stavoren en Bolsward wordt al sinds 2016 niets meer gedaan. Zijn de twee Elfsteden geen echte Hanzesteden?

Stavoren (foto) en Bolsward komen niet meer voor in de reeks Nederlandse Hanzesteden. De besturen van de Friese stadjes lijken het zelf ook niet meer belangrijk te vinden. Foto’s: Albert Hendriks, Friesland Holland Nieuwsdienst.

Het Zweedse eiland Gotland was aanvankelijk het centrum waar handel met lokale handelaren werd gedreven door kooplieden uit Denemarken, Lübeck en later Westfalen. Van Gotland uit werd ook handel gedreven met Engeland, Vlaanderen en Novgorod, dat al in 1190 een Duitse vestiging had. Ter bescherming werden er aanvankelijk kleine en later steeds grotere samenwerkingsverbanden gevormd, waarvan sommige gilden werden genoemd en andere Hanze, zoals de Vlaamse Hanze van Londen en de Hanze der XVII steden voor de handel op de jaarmarkten van de Champagne. De Duitse Hanze is echter veruit de belangrijkste en bekendste, en wordt vaak kortweg de Hanze genoemd. Deze vormde zich om van koopliedenassociatie tot stedenverbond, en bestond op het hoogtepunt uit een kleine 200 steden, van Londen tot Novgorod.

Hanzesteden in Nederland
Het Friese stadje Stavoren aan de voormalige Zuiderzee, nu IJsselmeer, zou ook een echte Hanzestad zijn, net als bijvoorbeed het bestuurlijke centrum Lübeck in Duitsland. Een andere Friese stad, Bolsward, claimt die status ook, maar tot heden is ieder bewijs zeer vaag. Stavoren zou in 1385 lid van de Hanze zijn geworden. Het zou waar kunnen zijn, want het nu bijna monumentenloze Elfstedenstadje was vroeger een belangrijke handelsstad met betekenisvolle relaties met landen aan de Oostzee.
Jammer voor de Friezen, anno 2020 telt voor de Nederlandse vereniging van Hanzesteden Stavoren niet mee. En Bolsward al helemaal niet. Ook voor het Nederlands Bureau voor Toerisme en Congressen zijn Stavoren en Bolsward geen Hanzesteden. Ooit hebben Stavoren en Bolsward op toeristische happenings eens samen opgetrokken met de “echte” Hanzesteden: Kampen, Hasselt, Zwolle, Hattem, Deventer, Zutphen, Doesburg, Harderwijk en Elburg. Van die samenwerking tussen Friesland en de watersteden in Overijssel en Gelderland is niets meer over. Opgeknapt en gerestaureerd Harderwijk timmert de laatste jaren stevig aan de weg op watersportbeurzen, onder andere op Boot in Düsseldorf. Het presenteert zich als een gezellige culinaire bootvriendelijke Hanzestad, nota bene op de plek die het marketingbureau van de provincie Fryslân achtergelaten heeft. Het kan verkeren.

Zutphen
Van het 400-jarige Hanzeverleden in Friesland is zo goed als niks overgebleven. Dat is bijvoorbeeld in Zutphen wel anders. Zaterdag 22 februari 2020, was de redactie van Fries Nieuws daar voor een reportage over de Hanzestedenroute. Redacteur Albert Hendriks: “Een prachtige stad waar veel herinneringen aan de Hanzetijd bewaard zijn gebleven: delen van stadsmuren, poorten en de Walburgiskerk. Walburgis was een dochter van koning Richard van Wessex, werd non en evangeliseerde vanaf 748 in het huidige Duitsland samen met onder meer haar oom Bonifatius, die in 754 in Dokkum werd vermoord. Dus er is toch nog een dun geschiedkundig lijntje tussen Friesland en Hanzestad Zutphen!”

Meer info:
www.visithanzesteden.nl
www.holland.com/be_nl/toerisme/holland-stories/hanzesteden  (Nederlands Bureau voor Toerisme en Congressen)
www.friesehanzesteden.nl  (website van Stichting De Friese Hanzesteden)
www.inzutphen.nl  (VVV)
www.npostart.nl/hier-zijn-de-van-rossems/04-02-2020  (De Van Rossems in Zutphen, documentaire van NPO)
www.luebeck-tourismus.de
www.elfstedenroute.nl  (Stavoren en Bolsward)
www.facebook.com/elfstedenroute/

Vakanties met SGR-Garantie van het bureau voor toerisme van Fryslân:
www.frieslandtravel.com
www.frieslandfietsvakanties.com

Vakantieland Friesland:
www.provinciefriesland.frl

Friese reisorganisatie biedt 15 unieke zekerheden:
https://www.frieslandfietsvakanties.com/informatie/de-reisorganisatie/

Friesland reisgidsen, magazines en routekaarten:
www.frieslandhollandwebshop.nl

Gratis abonnement op Fries Nieuws:
Kosteloos abonnement op wekelijkse nieuwsbrief over toerisme, recreatie en evenementen in Friesland: www.friesnieuws.nl/aanmelden-nieuwsbrief

Stavoren en Bolsward (foto) komen niet meer voor in de reeks Nederlandse Hanzesteden. De besturen van de Friese stadjes lijken het zelf ook niet meer belangrijk te vinden. Foto’s: Albert Hendriks, Friesland Holland Nieuwsdienst.

Maarten van Rossem, zijn broer Vincent en hun zus Sis waren vorig jaar in Zutphen (vier foto’s) voor opnamen voor de NPO-serie ‘Hier zijn de Van Rossems’. Ook zij waren onder de indruk. Zie onder ‘Meer info’ een link naar de televisieuitzending van 4 februari 2020. Foto’s: Albert Hendriks, Friesland Holland Nieuwsdienst.

De Hanzestad onder de Hanzesteden: Lübeck. Foto’s: Albert Hendriks, Friesland Holland Nieuwsdienst.